Omega 6
Omega 6 | |
---|---|
Mota | Gantz-azido asegabe eta long chain fatty acid (en) |
Identifikatzaileak | |
Gmelin | 36009 |
MeSH | D043371 |
UNII | 116Z6MZN1M |
Omega-6 gantz-azidoak landare-olioetan edo animalien larruazalean aurkitu ohi den gantz-azido poliinsaturatu mota bat dira. Duela gutxiko ikerketek erakutsi dute omega-6ko gehiegizko mailek, omega-3rekin alderatuta, hainbat gaixotasun hartzeko arriskua areagotzen dutela, depresioa barne.
Dieta modernoek, eskuarki, 10:1 proportzioa dute omega-6tik omega-3ra, batzuk 30-1 gantz-azidoetatik. 4tik 1era bitarteko proportzioak iradokitzen du omega-6 kontzentrazio handiko edo kontsumitzeko arriskuak lotuta daudela bihotzeko erasoekin, BZEarekin, artritisarekin, osteoporosiarekin, hanturarekin, animo aldaketekin, obesitatearekin eta minbiziarekin.[1]
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kateetan lotura bikoitzak dituztelako asebetetzen ez diren gantz-azidoak dira: karbonoak gantz-azidoaren katearen amaieratik zenbatzen hasita, 6. posizioko karbonoan lehen lotura bikoitza dute. Konparazio batera, G-3ek lehen lotura bikoitza dute 3 karbonoan, eta G-9ek bederatzigarren karbonoan. Gantz-azidoei probetxua ateratzen dieten funtzio metabolikoak kate luzekoak nahiago dituzte, eta, hala, 18 karbonoko eta lotura sinpleko, 20 karbonoko eta lau lotura bikoitzeko (azido arakidonikoa, eikosanoideen aitzindaria) eta 22 karbonoko eta sei lotura bikoitzeko (azido dokosahexaenoikoa) kateetara elongatzen dira.[1]
Animalien jatorriko omega-6
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kasu honetan, Omega-6ak 2.serieko prostaglandinen aitzindari arakidoniko gisa agertzen dira, aurrekoen kontrako eragina dutenak, hantura-prozesuak areagotzen dituztelako eta odol-koagulazioa errazten dutelako. Gantz-azido horiek berez ez dira kaltegarriak, organismoan beharrezko funtzioak betetzen dituztelako, baina ezin dira gehiago kontsumitu.[1]
Motak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nomenklatura: azido linoleikoa (18:2, hau da, 18 karbono eta 2 lotura bikoitz), -6en artean laburrena da, funtsezkoa.
Izen arrunta | Nomenklatura | Izen kimikoa |
---|---|---|
Azido linoleikoa | 18:2 (n-6) | Azido 9,12-okadekadienoikoa |
Azido eikosadienoikoa | 20:2 (n-6) | Azido 11,14-eikosadienoikoa |
Azido arakidonikoa | 20:4 (n-6) | Azido 5,8,11,14-eikosatetraenoikoa |
Azido dokosadienoikoa | 22:2 (n-6) | Azido 13,16-dokosadienoikoa |
Azido adrenikoa | 22:4 (n-6) | Azido 7,10,13,16-dosatetraenoikoa |
Azido dokosapentaenoikoa | 22:5 (n-6) | Azido 4,7,10,13,16-dokosapentaenoikoa |
Azido kalentdikoa | 18:3 (n-6) | Azido 8E, 10E, 12Z-oktadekatrienoikoa |
Azido arakidonikoa (20:4) prostaglandinen aitzindaria da, beste molekula batzuen artean.
Iturri dietetikoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ebidentzia batzuek iradokitzen dutenez, "3 azidoekin proportzionalak diren" azidoen gehiegizko mailek "gaixotasun eta depresio kopuru baten probabilitatea areagotu dezakete. Populazio modernoaren ohiko dieta, bereziki mendebaldeko hemisferioarena, 10:1 baino gehiagokoa da, eta, batzuetan, 30:1 ere bai. Proportzio hoberena 4:1 edo txikiagoa izan behar dela uste da.
Gantz-azidoen iturri dietetikoek honako hauek barne hartzen dituzte:
- Intxaurrak
- Zerealak
- Ogi integrala
- Landare-olio gehienak
- Etxeko arrautzak eta hegaztiak
- Soja
- Aguakatea
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c (Gaztelaniaz) Ácido graso omega 6. 2020-07-15 (Noiz kontsultatua: 2021-05-12).